با چند روش كاربردي كه والدين مي‌توانند، با به كارگيري آنها اثر مثبت در نهادينه نمودن نماز در فرزند خود به جا بگذارند، آشنا شويد .

سوال : روش‌هاي مؤثر در جذب كودك به نماز و آموزه هاي ديني كدام است؟ دغدغه بسياري از مادران و مربيان در جامعه امروزي اين سوال است و از آنجا كه درباره روش‌هاي موثر در جذب كودك به آموزه‌هاي ديني سخن فراوان است و بناي ما بر اختصار است، به صورت مختصر چند روش كاربردي كه والدين مي‌توانند، با به كارگيري آنها اثر مثبت در نهادينه نمودن نماز در فرزند خود به جا بگذارند، توضيح داده مي‌شود :

الگو دهي

از جمله روش‌هاي مؤثر و سريع‏الانتقال مطرح در روانشناسي رشد، روش الگوپذيري است، اگر پدر و مادر، والدين و اولياء قبل از اينكه بخواهند كودك را با آداب اسلامي آشنا كنند، خود متخلق به اخلاق نبوي و اسلامي باشند و خود عمل كنند، كودك نيز تقليد كرده و عمل خواهد كرد، زيرا از سن 1 تا 7 سال كودك بدون دانستن فلسفه كار صرفاً آن را تكرار مي‌كند و اين مساله در همه جوامع پذيرفته شده است و حتي نسبت به افراد بزرگسال نيز تاثيرگذار است.

فضاسازي معنوي

فرزندي كه در خانواده‌اي لبريز از ياد و محبت خدا به دنيا مي‌آيد، هيچ‌گاه نيازي ندارد كه آموزش ويژه براي نماز ببيند، زيرا از همان آغاز تولد در گوشش اذان و اقامه مي‌گويند و او را به «صلوه» و «فلاح» و «خيرالعمل» دعوت مي‌كنند، در خانه‌اي كه والدين به مناجات شبانه بر مي‌خيزند و اهل خانه همگي معتقد و مقيد به آداب ديني هستند، چگونه ممكن است فرزندشان گريزان و روي گردان از خدا باشد؟

پاسخ به كنجكاوي‌هاي كودك

كنجكاوي كودك يك ويژگي طبيعي اوست كه پاسخ آن ضمن ايجاد آرامش روحي و رواني كودك، فرصت مناسب در اختيار والدين قرار مي‌دهد تا بتوانند رفتارهاي مناسب و مطلوب در او به وجود آورند، بر اين اساس وقتي كه فرزندان از مادر در مورد مسائل اعتقادي و نماز مي‌پرسند، فرصت مناسب براي ما به وجود آورده‌اند، تا بتوانيم با پاسخ‌هاي مناسب و يا طرح سؤالات مؤثر در او اثر تربيتي بگذاريم.

آموزش مستقيم

پدر و مادر بايد اين را باور كنند كه همان گونه كه در تامين نيازهاي مادي كودك مسؤوليت دارند، در قبال تامين نيازهاي معنوي نيز موظف هستند، امام باقر عليه‌السلام در يك گفتار حكيمانه مراحل تربيت معنوي فرزندان را شرح داده و چگونگي تربيت آنان را در سنين مختلف بيان مي‌دارد، طبق رهنمود آن حضرت، والدين بايد در سه سالگي كلمه توحيد «لا اله الا الله» را به كودك ياد دهند، در چهار سالگي كلمه رسالت «محمد رسول الله» را به او بياموزند و در پايان پنج سالگي او را آزمايش كنند، اگر راست و چپ را مي‌شناسد، صورتش را به سوي قبله متوجه ساخته و به او بگويند رو به سوي قبله سجده كند، در شش سالگي اجزاء نماز، ركوع و سجده صحيح را يادش دهند تا سن او به آخر سال هفتم برسد، در آن موقع به او بگويند: دست‌ها و صورتش را بشويد و آنگاه به نماز بايستد.

حضور در مجامع و محافل نماز

مشاهدات انسان يكي از عوامل مؤثر در تربيت انسان است، قرآن در آيات متعدد انسان ها را به «ديدن» و «فكر كردن» دعوت مي‌كند، بين «ديدن» و «باور كردن» رابطه مستقيم وجود دارد، بايد كاري كنيم كه فرزند ما با صحنه‌هاي گوناگون اقامه نماز و آماده شدن براي اقامه نماز مواجه شود، شركت در نمازهاي جماعت مسجد محله مي‌تواند در تقويت روحيه نمازگزاردن فرزندان ما مؤثر باشد.

زيبا سازي نماز

انسان يك موجود زيبا دوست است و به دنبال زيبايي‌ها مي‌رود و اين ويژگي را خداوند در وجود آدمي قرار داده است، به خصوص كودك و نوجوان كه بيش از بزرگسالان زيبايي‌ها را مي‌بيند و دوست دارد، با ترتيب دادن يك سجاده زيبا و چادر نمازي قشنگ براي دختران، جانماز و لباس زيبا براي پسران مي‌توان رغبت آنها به نماز خواندن و حضور در جمع نمازگزاران را فزوني بخشد، هرقدر والدين بتوانند زيبايي‌ها را با نماز خواندن پيوند بزنند، به همان اندازه موفق‌تر خواهند بود.

تشويق

همان گونه كه قرآن انسان‌ها را به انجام اعمال پسنديده ترغيب مي‌كند و از ارتكاب اعمال زشت به شدت بر حذر مي‌دارد، سخنان پدر، مادر و مربي نيز بايد اين گونه باشد، جاي جاي قرآن كريم وعده به بهشت است كه نمونه‌اي بارز براي تشويق به عبادت است،پدر و مادر نيز با روش‌هاي مختلف و وعده برآورده ساختن نيازهاي فرزند به اسباب بازي و رفتن به سينما، پارك شادي و ... او را به نماز تشويق كنند، البته اين تشويق نبايد به گونه‌اي باشد كه فرزند برآورده شدن نيازها را نتيجه نماز بداند كه اين آسيب جدي در امر تشويق است.